O PROJEKCIE / ODDECH PERMANENTNY
Oddech permanentny jest techniką gry na instrumentach dętych umożliwiającą nieprzerwane utrzymanie dźwięku przez długi czas. Polega ona na szybkim zaczerpnięciu oddechu nosem przy równoczesnym tłoczeniu do instrumentu powietrza zgromadzonego w jamie ustnej. Chociaż sama technika ma kilkusetletnią historię, pierwsze wzmianki o jej zastosowaniu w muzyce klasycznej pojawiają się na przełomie XIX i XX wieku.
Naturalny oddech jest nieodłącznym elementem wykonawstwa w grze na wszystkich instrumentach dętych. Poza oczywistym aspektem fizjologicznym ma on także znaczenie w oddzielaniu poszczególnych fraz muzycznych. Umiejętność stosowania oddechu permanentnego daje natomiast instrumentaliście szersze możliwości frazowania i jest przydatna w wybranych utworach wszystkich epok. Technika ta pojawia się coraz częściej w wykonawstwie muzyki współczesnej. Powstają utwory, w których stosowanie oddechu permanentnego jest wymagane przez kompozytora.
Umiejętność stosowania techniki oddechu permanentnego przez Natalię Jarząbek oraz doświadczenie pedagogiczne i bogata wiedza Barbary Świątek-Żelaznej umożliwiły autorkom opracowanie spójnej metodyki jej nauczania, której efektywność potwierdzają doświadczenia autorek zdobyte podczas przeprowadzonych lekcji, warsztatów i wykładów.
Cechą charakterystyczną opisywanej metodyki jest fakt, że nie wymaga ona zmiany zadęcia flecisty w momencie przeprowadzania cyrkulacji. Przedstawione metody ułożenia języka, gardła, ust i policzków są adaptowane do indywidualnego układu zadęcia wykonawcy. Bazą niezbędną do przyswojenia wiadomości zawartych w podręczniku jest opanowanie poprawnego zaczerpnięcia naturalnego oddechu oraz prawidłowe funkcjonowanie wszystkich elementów warsztatu niezbędnych dla właściwej emisji dźwięku.
Niniejsza publikacja przedstawia również historię tej techniki, metody przeprowadzenia cyrkulacji podczas gry na flecie oraz zbiór wybranych przykładów z literatury muzycznej. Opisuje również różnorodne konteksty zastosowania oddechu permanentnego oraz korzyści wynikające z pracy nad rozwojem tej umiejętności. Zbiór przykładów jest jedynie sugestią dla zastosowania jej według indywidualnych potrzeb i możliwości. Realizacja niektórych ćwiczeń – oznaczonych w treści podręcznika symbolem kamery – została nagrana w formie audio-wideo i dołączona do publikacji dla lepszego i bardziej obrazowego przedstawienia sposobu ich wykonania.
Do podręcznika został dołączony autorski zbiór ćwiczeń, a także etiudy i utwory skomponowane z dedykacją dla projektu przez międzynarodową grupę kompozytorów. Nieodłączną częścią pracy jest także wydana przez DUX płyta Infinity będąca muzycznym podsumowaniem myśli zawartych w podręczniku. Zawiera ona utwory, w których zastosowanie techniki oddechu permanentnego jest jednym z walorów artystycznych.
Umiejętność stosowania techniki oddechu permanentnego należy traktować i doskonalić jako jeden z elementów warsztatu wykonawczego instrumentalisty. Myślą przewodnią w procesie nauki powinno być natomiast stwierdzenie, że wartością nadrzędną jest fraza muzyczna.